Landschapsfotografie is een prachtige vorm van fotografie waarbij je de schoonheid van de natuur vastlegt. Het doel van landschapsfotografie is om de kijker een gevoel te geven van de plek waar de foto is genomen. Het kan gaan om uitgestrekte landschappen, bergen, meren, bossen, enzovoort. We kijken hier naar de basisbeginselen van landschapsfotografie, zoals de te gebruiken apparatuur, de techniek en enkele locaties in Nederland.

Apparatuur

Een belangrijk aspect van landschapsfotografie is de apparatuur die wordt gebruikt. Een spiegelreflexcamera of een systeemcamera met verwisselbare lenzen is het meest geschikt voor deze vorm van fotografie. Hierdoor heb je meer controle over de instellingen van de camera en kun je lenzen wisselen om verschillende perspectieven vast te leggen. Een groothoeklens is ideaal voor landschapsfotografie omdat deze je in staat stelt om een breed beeld vast te leggen. Het is ook aan te raden om een statief te gebruiken om de camera stabiel te houden en bewegingsonscherpte te voorkomen. Natuurlijk kan je ook met je telefoon landschapsfoto’s maken. Vaak werkt dit best goed. De software in je telefoon past de foto vaak een beetje aan waardoor hij nog mooier lijkt. Maar als je de foto groot af wil drukken, dan mis je toch wel detail.

Techniek

Een belangrijke techniek in landschapsfotografie is scherptediepte. Dit is de mate waarin het onderwerp van de foto scherp is in vergelijking met de achtergrond. Bij landschapsfotografie is het vaak gewenst om een grote scherptediepte te hebben, zodat zowel de voorgrond als de achtergrond scherp zijn. Dit wordt bereikt door een klein diafragma te gebruiken, bijvoorbeeld f/11 of f/16. Een klein diafragma betekent echter dat er minder licht door de lens komt, dus het is belangrijk om de sluitertijd en ISO-waarde aan te passen om de belichting in balans te houden.

Een andere belangrijke overweging is het gebruik van filters. Filters kunnen gebruikt worden om de belichting en kleuren van de foto aan te passen, zoals een polarisatiefilter om schittering op wateroppervlakken te verminderen of een gradueel ND-filter om het licht in een deel van de foto te verminderen en zo het contrast te vergroten. Ook kan je met een volledig ND-filter ervoor zorgen dat je zulke lange sluitertijden kan gebruiken dat bijvoorbeeld watervallen heel sfeervol worden.

Locaties in Nederland

Nederland heeft een aantal prachtige plekken die zeer geschikt zijn voor landschapsfotografie. Een van de meest populaire locaties is de Veluwe, een uitgestrekt natuurgebied in het midden van Nederland. Hier vind je bossen, heidevelden en stuifzanden. De Waddenzeekust biedt ook tal van mogelijkheden voor landschapsfotografie, met zijn brede stranden, duinen en zandplaten. Andere geijkte locaties zijn de Zaanse Schans, de tulpenvelden in de Bollenstreek en de molens van Kinderdijk. Dit zijn natuurlijk de plekjes waar al miljoenen foto’s gemaakt zijn, maar dat is omdat ze zo mooi zijn. Je kan ook op zoek naar minder bekende plekjes. Kijk bijvoorbeeld eens op het overzicht van gebieden van Natuurmonumenten. Uitgeverij PixFactory heeft een prachtige serie boeken die ik zelf ook vaak gebruik: ‘De Mooiste Fotolocaties‘. Inmiddels zijn er zeven delen.

Het weer en de compositie

Naast de bovengenoemde aspecten zijn er nog enkele belangrijke overwegingen bij het maken van landschapsfoto’s. Een van de belangrijkste is het weer. Het weer kan een grote invloed hebben op de sfeer van de foto. Het fotograferen tijdens zonsopgang of zonsondergang kan bijvoorbeeld leiden tot prachtige kleuren en contrasten. Daarnaast is het belangrijk om aandacht te besteden aan de compositie van de foto. Bij landschapsfotografie is het vaak gewenst om een ‘point of interest’ in de foto op te nemen, zoals een boom, rotsformatie of een mooi uitkijkpunt. Dit kan de kijker helpen om zich te oriënteren in het beeld en een gevoel van diepte geven.

Tot slot is het belangrijk om geduld te hebben bij het maken van landschapsfoto’s. Soms kan het even duren voordat de lichtomstandigheden ideaal zijn of de wolken in de juiste positie staan. Maar als het dan lukt om de perfecte foto te maken, is dat des te bevredigender.

Lees verder over landschapsfotografie in onderstaand boek:

De mening van een andere landschapsfotograaf lezen? Kijk dan eens op 500px: Essential gear for landscape photography.